De Commandobunker “Bertha” G52 type L487

De centrale bomvrije bunker “Bertha” is de grootste bunker op Terschelling. In Nederland staan er nog gelijke bunkers bij Zandvoort, de “Zander” en bij Brielle, de “Biber”. Verder staan er nog vijf van deze bunkers in Denemarken (de negende op Helgoland is gesloopt). In de Commandobunker waren diverse functies ondergebracht zoals bevelvoering, gegevensverwerking en radiocommunicatie. In de twintig grotere en kleinere ruimtes waren manschappenverblijven, luchtverversinginstallaties, transformatorruimte en een telefooncentrale. Voor noodstroomvoorziening beschikte de bunker over een eigen aggregaat.

Commandobunker Tigerstelling ( Nachrichtenstand Baumuster L 487 ) © De Weerdt “95 uit ‘Terschelling en zijn rol in de Luchtoorlog’.

De bunker bestaat uit 2 verdiepingen, 20 meter bij 20 meter groot, hiervoor is 3000 kubieke meter beton gebruikt. Deze bunker was bedoeld voor het veilig onderbrengen van het personeel en de apparatuur ten behoeve van alle functies die benodigd waren om de gegevens over de situatie in het luchtruim te verzamelen, te verwerken en door te geven aan de civiele luchtbeschermingsdienst in de Duitse steden, vliegvelden en luchtdoelbatterijen. Maar de belangrijkste functie was dat hier de coördinatie van de gevechtsleiding in het luchtruim boven Terschelling werd uitgevoerd. Elke gestandaardiseerde bunker heeft een typenummer, maar deze bunker van het type St.-L487 heeft ook een codenaam; ‘Bertha’.

In de gevechtsruimte van Commandobunker stonden twee plottafels genaamd ‘Seeburgtische’ opgesteld.

Eerst waren alle functies die van belang waren voor de werking van de radarstelling ondergebracht in diverse Küverbunkers, zoals het type 408 Boden Bord, type 409 Vermittlungs-bunker en type 424 Seeburgbunker. Met de bouw van de Bertha-bunker werd in de winter van 1942 gestart en toen deze in het voorjaar van 1943 gereed was hadden veel Küverbunkers geen nut meer; alle functies waren namelijk binnen dit ene enorme bunkerontwerp met twee etages geïntegreerd. Meer dan 30 gespecialiseerde militairen woonden en werkten in deze betonnen kolos.